Pierwszym i podstawowym celem leczenia jadłowstrętu psychicznego jest powrót do prawidłowej masy ciała a przynajmniej doprowadzenie do takiej wagi, która nie będzie stanowić bezpośredniego zagrożenia utraty życia bądź znacznego uszczerbku na zdrowiu. Na tym właśnie na początku skupia się leczenie podczas pierwszego pobytu osoby chorej w szpitalu. Przede wszystkim życie!! A to właśnie życie jest najbardziej zagrożone kiedy pojawia się anoreksja. Badania pokazują, że śmiertelność w anoreksji wzrasta wraz z długością trwania choroby i waha się od 5% do nawet 25% dlatego tak ważne jest doprowadzenie do lepszego stanu zdrowia fizycznego by zapobiec licznym biologicznym skutkom. Jedną z podstawowych konsekwencji anoreksji z perspektywy biologicznych zmian w organizmie są zaburzenia w pracy układu sercowo- naczyniowego. Może pojawić się zawał serca, niewydolność zastawek czy nieregularna praca serca. Układ nerwowy także ogromnie cierpi na podczas niedożywienia organizmu, pojawiają się trudności z pamięcią, słabsza koncentracja uwagi, ograniczone możliwości uczenia się. Kolejną niezwykle ważna w przyszłym życiu pacjenta , której próbuje się zapobiec jest osteoporoza, próchnica oraz pojawiający się szczególnie u małoletnich pacjentów opóźniony rozwój psychofizyczny.

W psychoterapii pacjentek (w ostatnim czasie także coraz więcej pacjentów) trudno powiedzieć o tym by jakaś metoda czy styl pracy był jednoznacznie lepszy bądź gorszy. Niezwykle istotne jest  dostosowanie formy leczenia do konkretnego pacjenta i stadium choroby w jakim się znajduje. Każda osoba jest inna, jak i historie choroby są różne, niepowtarzalne dlatego niezwykle ważne jest dobranie odpowiedniego sposobu leczenia do pacjenta a nie na odwrót. W literaturze przedmiotu pojawiają się informacje o tym, iż psychoterapia poznawczo-behawioralna przynosi najlepsze rezultaty, co jednak nie do końca jest prawda, gdyż tak naprawdę zależy to od konkretnego przypadku. Równie skuteczna w procesie leczenia okazuje się psychoterapia psychodynamiczna i terapia systemowa (rodzinna).

Podejście poznawczo- behawioralne (tzw terapia CBT) jest metoda nakierowana na zmianę wyuczonych przekonań, myśli i wzorców zachowania. TO metoda pracy z pacjentem bardzo konkretna. Ten rodzaj przezywany jest. przez pacjentki jako bardziej skoncentrowany na rozwiązaniu problemów dzięki wyznaczaniu konkretnych celów i zadawaniu prac domowych w przerwach między spotkaniami. Nie wątpliwie ta forma pomocy na wiele dobrych stron. Chociażby możliwość pokazania osobie chorej błędnego przekonania dotyczącego wskaźnika wagi a poczucia szczęścia. Relacja terapeuty z pacjentem jest jednak mniej istotna.

Leczenie anoreksji w terapii systemowej to forma pomocy terapeutycznej, która wymaga obecności członków rodziny wspólnie zamieszkujących. Jest to metoda niezwykle skuteczna szczególnie jeśli problem anoreksji dotyczy młodszych nastolatek np. 10-15 lat. Terapia ta jest skoncentrowana na tym, co dzieje się w relacjach rodzinnych pomiędzy jej poszczególnymi członkami ale także ogólnie jak funkcjonuje cała rodzina jako pewnego rodzaju system wzajemnie wpływających na siebie ogniw.

Ostatnia forma terapii stosowana w leczeniu jadłowstrętu psychicznego (najbliższa mojemu wykształceniu) to psychoterapia psychodynamiczna Skuteczność tej metody wynika z dwóch ważnych przesłanek. Ten rodzaj terapii wyjątkowo mocno bierze pod uwagę niepowtarzalność każdej osoby. W przebiegu terapii terapeuta poświecą czas by pomóc zrozumieć osobie chorej co podziało się nie tak właśnie u tej konkretnej osoby w procesie rozwoju osobowości, co doprowadziło do objawów. Drugim ogromnie ważnym elementem psychoterapii psychodynamicznej jest to iż kładzie ona nacisk przede wszystkim na relacje dwojga ludzi. Pacjenci z rozpoznaniem anoreksji wykazują małe zainteresowania innymi osobami, trudno im być w relacji z drugą osobą. W przeżyciu osoby chorej poczucie bycia zależnym jest oznaką słabości a konieczność zwrócenia się o pomoc jest traktowana jako” ostateczne zło”. Niezwykle istotne z perspektywy tej formy terapii jest nastawienie terapeuty na słuchanie tego co mówi chory i odpowiadanie nie tylko na to co jest wypowiadane ale także na pojawiające się emocje, lęki i niepokoje w relacji z samym terapeutą i innymi ludźmi. Niejednokrotnie na początku praca psychoterapeuty polega na byciu w milczeniu z pacjentem i pozwoleniu na przezywanie relacji i bliskości. Sytuacja osoby chorującej jest niezwykle trudna gdyż z jednej strony chce być samowystarczalna a z drugiej pragnie kontaktu i bliskości. Psychoterapia psychodynamiczna pozwala na interpretacje i komentarz tego co dzieje się w wewnętrznym świecie przeżyć pacjentka biorą pod uwagę przede wszystkim relacje z drugą osobą czyli to co jest najbardziej potrzebne a jednocześnie najintensywniej odrzucane.

Niektórzy specjaliści twierdzą, iż można wyleczyć anoreksję bez psychoterapii jednak nie jest to możliwe bez nawiązania bezpiecznej, bliskiej relacji na której można się wesprzeć.

 Tekst przygotowała:

mgr Dominika Kulasza

psycholog, psychoterapeuta

Źródło zdjęcia: 

http://www.akademiasztuki.org/local/cache-vignettes/L340xH238/anoreksja1-27194.png z perspektywy medycznej